KOREPETYCJE Z GEOGRAFII - HARMONOGRAM

Poniżej zamieszczam półroczny plan powtórki, który może okazać się Wam pomocny w przygotowaniach do matury z geografii...

Zamieszczony materiał przedstawiony został w ujęciu hasłowo-poleceniowym. Nie wystarczy jednak wykuć teorię, choć od niej proponuję rozpocząć. Przede wszystkim zachęcam do rozwiązywania jak największej liczby zadań, które znajdziecie w wielu zasobach tradycyjnych (czyt. papierowych) jak również zasobach on-line (czyt. internetowych). Przykładowe propozycje wkrótce umieszczone zostaną na niniejszym blogu.

październik "wokół mapy"
1. Siatka geograficzna a siatka kartograficzna - podobieństwa i różnice.
2. Rodzaje siatek kartograficznych.
3. Co to jest mapa? Przedstaw klasyfikacje map stosując różne kryterium.
4. Zastosowanie map różnej treści.
5. Definicja skali. Klasyfikacja podziałek.
6. Cechy mapy.
7. Kartograficzne przedstawienie cech ilościowych.
Polska
8. Położenie Polski na kontynencie europejskim.
9. Granice naszego kraju (ujęcie historyczne i współczesność).


listopad "Ziemia jako planeta"
1. Miejsce Ziemi we Wszechświecie, jaj kształt i wielkość.
2. Omów ewolucję poglądów na kształt Ziemi. Podaj główne wymiary naszej planety.
3. Posługując się rysunkiem omów ruch obiegowy Ziemi oraz przedstaw jego następstwa.
4. Posługując się rysunkiem omów przyczyny różnej długości dnia i nocy na kuli ziemskiej. Wykorzystaj przykłady: dnia równonocy wiosennej i przesilenia letniego.
5. Mechanizm ruchu obrotowego Ziemi - jego cechy i następstwa.
6. Posługując się rysunkiem omów oświetlenie Ziemi w różnych porach roku, wyjaśnij przy tym pojęcia: dzień polarny i noc polarna.
7. Przyczyny istnienia pór roku w naszej szerokości geograficznej.
8. Posługując się rysunkiem przedstaw i wyjaśnij zaćmienie Księżyca / Słońca.
9. Wyjaśnij co to jest czas słoneczny, strefowy, uniwersalny. Który z nich nie jest stosowany na co dzień przez człowieka i dlaczego? Przyczyny podziału kuli ziemskiej na strefy czasowe.
10. W sposób graficzny wyjaśnij czym jest długość i szerokość geograficzna.

 "atmosfera"
11. Skład i podział atmosfery ziemskiej.
12. Pogoda a klimat. Klimat i jego elementy.
13. Przyczyna istnienia wiatrów. Ośrodki baryczne.
14. Objaśnij za pomocą rysunku pasatowy układ krążenia. Pasaty - mechanizm powstawania, występowanie i znaczenie.
15. Wyjaśnij przy pomocy rysunku genezę cyrkulacji monsunowej. Wskaż obszary występowania monsunów i scharakteryzuj ich wpływ na gospodarkę.
16. Omów zróżnicowanie temperatury powietrza na Ziemi i wyjaśnij przyczyny występowania anomalii termicznej.
17. Scharakteryzuj rozmieszczenie opadów na Ziemi i przedstaw czynniki kształtujące ich przestrzenne zróżnicowanie.
18. W sposób graficzny przybliż proces tworzenia się chmur i powstawania opadów w strefie frontu chłodnego / ciepłego.
19. Czynniki klimatotwórcze (niemeteorologiczne i meteorologiczne). Podając przykłady z różnych obszarów ziemi wyjaśnij ich wpływ na klimat.
20. Omów wpływ prądów morskich na klimat. Posłuż się wybranymi przykładami.
21. Przedstaw charakterystykę stref klimatycznych Europy (Afryki, Ameryki Północnej, ...).
22. Wpływ czynników antropogenicznych na klimat Ziemi.
Polska
23. Czynniki kształtujące klimat naszego kraju.
24. Wpływ różnych mas powietrza na kształtowanie pogody w Polsce w cyklu rocznym.
25. Przestrzenne zróżnicowanie klimatyczne naszego kraju.
26. Wyjaśnij na czym polega przejściowość klimatu Polski. Podaj cechy tego typu klimatu.

grudzień "hydrosfera"
1. Posługując się rysunkiem wyjaśnij obieg wody w przyrodzie.
2. Rozmieszczenie oceanów na Ziemi. Typologia mórz (przykłady).
3. Ruch wód oceanicznych (falowanie, pływy, prądy morskie).
4. Rodzaje wód podziemnych. Rodzaje źródeł.
5. Wymień i scharakteryzuj główne ustroje rzeczne (przykłady rzek).
6. Porównaj reżim rzek azjatyckich płynących na północ i południe. Przybliż znaczenie gospodarcze tych rzek.
7. Omów pochodzenie mis jeziornych.Rozmieszczenie jezior na ziemi.
8. Posługując się rysunkiem scharakteryzuj wybrane typy lodowców górskich. Wskaż przykłady lodowców każdego typu.
9. Lądolody (przeszłość geologiczna i współczesność).
10. Posługując się rysunkiem wyjaśnij genezę wód artezyjskich. Podaj przykłady ich występowania i przybliż ich znaczenie gospodarcze.
Polska
11. Posługując się mapą fizyczną Polski, przedstaw charakterystykę sieci rzecznej naszego kraju.
12. Scharakteryzuj genezę i rozmieszczenie jezior w Polsce.
13. Uzasadnij rozmieszczenie nadwyżek i obszarów niedoborów wód w Polsce.
14. Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania deficytu wody w naszym kraju.
15. Charakterystyka fizjograficzna Morza Bałtyckiego. Przyczyny zanieczyszczenia jego wód.

styczeń "litosfera"
1. Budowa wnętrza Ziemi (szczegółowiej zapoznaj się z litosferą). Metody badania wnętrza Ziemi.
2. Przedstaw podział skał w zależności od ich genezy. Omów ich wykorzystanie gospodarcze.
3. Współczesne poglądy na ruchy skorupy ziemskiej (teoria płyt litosfery).
4. Wymień wielkie płyty litosfery. Omów zjawiska zachodzące na ich granicach.
5. Omów główne cechy budowy geologicznej Europy.
6. Czynniki endo- i egzogeniczne wpływające na ukształtowanie powierzchni ziemi.
7. Procesy izostazji - posłuż się przykładami.
8. Przyczyny trzęsień ziemi. Rozmieszczenie obszarów sejsmicznych.
9. Zjawiska wulkaniczne - geneza i główne obszary aktywności wulkanicznej.
10. Porównaj procesy wietrzenia chemicznego, biologicznego i mechanicznego. Przedstaw ich intensywność w poszczególnych strefach klimatycznych.
11. Mechanizm wietrzenia chemicznego - charakterystyka rzeźby krasowej (kras powierzchniowy i kras podziemny).
12. Posługując się rysunkami scharakteryzuj rzeźbotwórczą działalność wiatru.
13. Posługując się rysunkami scharakteryzuj rzeźbotwórczą działalność rzeki w poszczególnych odcinkach jej biegu.
14. Posługując się rysunkami omów rzeźbotwórczą działalność morza. Wyjaśnij mechanizm abrazji. Wymień główne typy wybrzeży morskich.
15. Porównaj warunki  powstawania ujść rzecznych typu: lejkowatego i deltowego.
16. Na wybranych przykładach, omów działalność rzeźbotwórczą lodowców górskich.
17. Posługując się rysunkami omów rzeźbotwórczą działalność lądolodu.
18. Wyjaśnij pojęci: rzeźba młodoglacjalna, staroglacjalna i peryglacjalna.
19. Działalność niszcząca i budująca wód roztopowych lądolodu.
20. Ukształtowanie powierzchni dna oceanicznego.
Polska 
21. Budowa geologiczna Polski na tle budowy geologicznej Europy.
22. Uzasadnij twierdzenie o zależności występowania surowców mineralnych Polski, od jej budowy geologicznej.
23. Oceń rolę zlodowaceń plejstoceńskich na rzeźbę naszego kraju.
24. Główne cechy ukształtowania powierzchni Polski. 

"pedosfera i biosfera"

25. Proces glebotwórczy i jego naturalne uwarunkowania.

26. Czynniki decydujące o strefowym (astrefowym) zróżnicowaniu gleb na świecie. Przykłady gleb strefowych (astrefowych).

27. Posługując się rysunkami omów profil gleby ... (np. bielicowej)  

28. Erozja gleby i sposoby jej spowalniania / zwalczania.

29. Wokół formacji roślinnych (w tym: obszary występowania, nazwy regionalne) - korzystając z map w atlasie scharakteryzuj formacje roślinne występujące wzdłuż południka... (np. 20 E). 

30. Na przykładzie ... wyjaśnij współzależność klimatu, roślinności i gleb.

Polska 

31. Główne typy gleb w Polsce, ich rozmieszczenie i znaczenie (przydatność rolnicza).

32. Lasy w Polsce - rozmieszczenie i ich skład gatunkowy. Lesistość - ujęcie historyczne. Przebieg granic występowania: sosny, świerka ...

33. Parki narodowe w Polsce - ogólna orientacja.

34. Na przykładzie Tatr scharakteryzuj pionowe zróżnicowanie roślinności górskiej.

35. Relikty i endemity roślinne w Polsce - ogólna orientacja. 

luty "ludność"
1. Omów rozwój liczby ludności świata. Wyjaśnij pojęcie "eksplozja demograficzna" i wskaż obszary jej występowania.
2. Wyjaśnij pojęcia: ekumena, subekumena i anekumena. Wskaż te obszary na mapie świata uzasadniając ich przestrzenne rozmieszczenie.
3. Omów rozmieszczenie ludności na świecie (w Europie, Azji, ... / w Chinach, Brazylii, Rosji, USA, ...). Przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia.
4. Czynniki decydujące o wielkości przyrostu naturalnego. Fazy rozwoju społeczeństwa.
5. Struktura demograficzna społeczeństwa - główne wskaźniki. Porównaj strukturę demograficzną ludności krajów wysoko rozwiniętych i słabo rozwiniętych.
6. Problemy wyżywienia ludności współczesnego świata. Wskaż obszary głodu, wyjaśnij przyczyny tego zjawiska i określ, jakie są możliwości jego częściowej likwidacji.
7. Który kontynent/kraj zasługuje według Ciebie na miano "Wieży Babel". Uzasadnij swój punkt widzenia. (Zróżnicowanie ludności świata - rasowe, religijne, etniczne, kulturowe).
8. Wyjaśnij, dlaczego mówiąc o ludności zamieszkującej USA, częściej używa się terminu "społeczeństwo" niż termin "naród".
9. Sklasyfikuj i scharakteryzuj przyczyny konfliktów ludnościowych we współczesnym świecie.
10. Omów na wybranych przykładach formy urbanizacji. Przedstaw pozytywne i negatywne skutki tego procesu.
11. Funkcje miast i współczesne problemy rozwoju i życia w wielkich miastach świata.
12. Wykaż zależności pomiędzy procesami urbanizacyjnymi a procesami uprzemysłowienia.
13. Omów przemiany demograficzne w Polsce po II wojnie światowej.
14. Rozmieszczenie ludności w Polsce.
15. Struktura demograficzna (m.in.: struktura biologiczna, tj.: wieku i płci, struktura zawodowa, struktura narodowościowa i religijna) ludności Polski.
16. Piramida płci i wieku. Obliczanie przyrostu naturalnego i rzeczywistego.
17. Graficzne sposoby prezentacji treści demograficznych.

marzec
"rolnictwo"

1. Wymień i scharakteryzuj główne regiony rolnicze świata i Polski.

2. Określ cechy rolnictwa intensywnego i ekstensywnego.  Wypowiedź zilustruj przykładami ze świata.

3. Regionalne zróżnicowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej.

4. Przedstaw wymagania klimatyczno-glebowe roślin a rozmieszczenie ich produkcji na świecie i w Polsce.

5. Głód na świecie.

6. Biorąc pod uwagę warunki przyrodnicze, oceń możliwości rozwoju polskiego rolnictwa.

7. Uzasadnij twierdzenie, że możliwości rozwoju polskiego rolnictwa zależą obecnie od czynników pozaprzyrodniczych.

8. Czy Polska może być samodzielna pod względem żywnościowym (problemy rolnictwa Polski). Uzasadnij swój punkt widzenia.

9. Omów strukturę użytkowania ziemi w Polsce i jej zróżnicowanie przestrzenne.

10. Graficzne sposoby prezentacji treści z zakresu gospodarki rolnej!!!

"przemysł"

1. Wskaż na mapie świata najważniejsze okręgi przemysłowe Europy, Am. Północnej, ....  Scharakteryzuj czynniki, które zdecydowały o ich powstaniu.

2. Przybliż bazę surowcową i problemy energetyczne współczesnego świata.

3. Przedstaw alternatywne źródła energii (tu: odnawialne i nieodnawialne źródła energii).  Wyjaśnij, dlaczego człowiek coraz częściej sięga po nie.

4. Przybliż zmianę struktury źródeł energii na przestrzeni dziejów.

5. Scharakteryzuj główne kierunki rozwoju przemysłu we współczesnym świecie.

6. Omów etapy postępu naukowo-technicznego na przestrzeni dziejów. Wyjaśnij, jaki był jego wpływ na poziom życia człowieka (rewolucje przemysłowe).

7. Scharakteryzuj czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych (przykłady).

8. Przemysł wysokiej techniki i technopolie.

9. Wyjaśnij, co to jest deglomeracja przemysłu i dlaczego należy ją popierać.
10. Oceń krajową bazę surowcową polskiego przemysłu.

11. Scharakteryzuj bazę surowcową polskiego przemysłu paliwowo-energetycznego. Omów problemy energetyczne Polski.

12. Przedstaw typy elektrowni występujące w Polsce i oceń ich rozmieszczenie.

13. Czy energetyka jądrowa jest dla Polski koniecznością?  Umotywuj własny punkt widzenia.

14. Porównaj przemysł Górnośląskiego, Łódzkiego i Staropolskiego Okręgu Przemysłowego uwzględniając czynniki lokalizacji, bazę surowcową i strukturę gałęziową.

15. Przybliż strukturę przemysłową Polski na tle państw wysoko i słabo rozwiniętych.

16. Na przykładach z naszego kraju, omów czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych.

17. Graficzne sposoby prezentacji treści z zakresu przemysłu!!!

"usługi / transport, handel, turystyka"

1. Wymień zalety i wady różnych rodzajów transportu.

2. Wskaż i omów główne szlaki oraz węzły transportu lądowego w Polsce.

3. Potencjalne możliwości rozwoju żeglugi wodnej śródlądowej a stan rzeczywisty.

4. Scharakteryzuj położenie Polski na tle sieci komunikacyjnej Europy.

5. Wyjaśnij pojęcie tranzytu.  Oceń, czy Polska właściwie wykorzystuje swe możliwości tranzytowe.

6. Oceń poszczególne rodzaje transportu polskiego ze względu na ich wpływ na środowisko.

7. Scharakteryzuj strukturę geograficzną polskiego handlu zagranicznego.

8. Przedstaw strukturę towarową polskiej wymiany międzynarodowej.

9. Koła napędowe i hamulce rozwoju turystyki.

10. Podaj największe atrakcje turystyczne głównych regionów turystycznych świata i Polski.

"przemiany polityczne na świecie"

1. Podaj, jakie zmiany na mapie politycznej świata (Europy) nastąpiły w ciągu ostatnich dziesięciu lat.

2. Typy ustrojów politycznych, języki urzędowe.

3. Wykaż, że współcześnie powiązania i współzależności gospodarcze między państwami nabrały szczególnej mocy.

4. Przybliż zróżnicowanie wartości PKB na świecie (mierniki poziomu życia!)

5. Na przykładzie ONZ wykaż rolę organizacji międzynarodowych (warto je poznać) we współczesnym świecie.

6. Przybliż pojęcie globalizacji – zagrożenia i korzyści.
7. Na przykładach zaczerpniętych ze świata, omów cechy gospodarki państw wysoko rozwiniętych.

kwiecień
- czas na "luźne" powtórki... ;)
warto sięgnąć po SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EGZAMINACYJNE !!!
- polecam także lekturę www.geografia24